Op zaterdag 3 september 2016 vond weer de KIVI-besturendag plaats. Een jaarlijks event waar bestuursleden van alle afdelingen workshops volgen ter inspiratie, lering en vermaak. Dit jaar waren er twee bijzondere sprekers: Gerald Schotman, de nieuwe president van KIVI, en Masi Mohammadi, die de KIVI-Chair Architecture in Health bekleedt.

De dag werd geopend door dagvoorzitters Marc Seijlhouwer en Jim Heirbaut. Na de opening vond voor de laatste keer de benoeming van het STHO-project van het jaar plaats. STHO (Steunfonds Technisch Hoger Onderwijs) voorzitter Ineke van der Wal nam het woord en feliciteerde Xander van der Arend en zijn groep met hun project, de Movemat. Dit is een kussen met druksensoren, bedoeld voor kinderen die langdurig in bed moeten liggen (in het bijzonder kankerpatiënten). De kinderen kunnen dankzij de Movemat bewegen terwijl ze spelletjes spelen. Leun je naar links, dan stuurt de kart in het spelletje naar links. Jan van der Zijden demonstreerde het systeem. Het moet doorligwonden en andere aandoeningen als gevolg van langdurige bedlegerigheid tegengaan.

Na de uitreiking van het STHO-project van het jaar nam KIVI-directeur Micaela dos Ramos het woord om de dag verder in te leiden en het publiek voor te bereiden op de komende sprekers. Zij vertelde over het thema van de dag: KIVI Maatschappelijk Relevant. Hoe kan de vereniging en het ingenieursschap in het algemeen relevant bijdragen aan de maatschappij?

Allereerst kwam Masi Mohammadi, lector van de KIVI-Chair Architecture in Health, aan het woord. Haar verhaal ging over de toekomst van ontwerp, bouw en het ingenieursvak. Zo stipte ze aan dat robots binnenkort misschien wel de technische vakken zullen bedreigen. Om dat te voorkomen moeten ingenieurs nu al nadenken over wat de behoeften van de toekomst zijn. Ook gaf zij aan dat de Homo Economicus (de efficiënte mens) losgelaten moet worden als het aankomt op gezondheid en ontwerp. Woningen en systemen moeten niet alleen op zuinigheid en kosten ontworpen worden, maar vooral met oog op de wensen en mogelijkheden van de gebruiker.

Na Masi Mohammadi was het woord aan Gerald Schotman. Dit was zijn eerste optreden voor een KIVI-publiek als nieuwe president. Schotman ging kort in op zijn visie over KIVI. Zo gelooft Schotman heilig in het bij elkaar brengen van verschillende disciplines. Ook wil hij dat KIVI beter aansluit bij de grote maatschappelijke uitdagingen van onze tijd. Verder viel het Schotman op dat het voor veel ingenieurs niet vanzelf spreekt dat ze (opnieuw) lid worden van KIVI. De vereniging moet dus zichtbaarder en bekender worden bij ingenieurs.

Workshops

Workshop Gerald Schotman

Gerald Schotman pakte zijn workshop groots aan: de aanwezigen moesten in groepen brainstormen over de grote vraag: Societal challenges - wat kan KIVI bijdragen? Geïnspireerd door het Horizon 2020-project en de grote technisch-maatschappelijke vragen die dat oproept wilde hij weten hoe de vereniging kan bijdragen aan deze challenges. Daarbij wilde hij ook graag weten welke uitdagingen volgens de bestuursleden als eerste aangepakt zouden moeten worden?

Volgens de bestuursleden zijn het klimaat, de veiligheid en de gezondheidszorg de belangrijkste uitdagingen die als eerste aangepakt zouden moeten worden.

Maar hoe kan KIVI daar dan aan bijdragen? Als ingenieursnetwerk kunnen we op het ‘klimaatvlak’ bijdragen aan de Cradle-to-cradle filosofie / circulaire economie, ofwel de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen maximaliseren en waardevernietiging minimaliseren. Op het gebied van veiligheid kunnen we bijdragen door te adviseren over hoe veiligheidsrisico’s met behulp van techniek kunnen worden vermindert en op het gebied van de gezondheidszorg kunnen we vooruitstrevende en innovatieve technologieën ontwikkelen, denk aan (zorg)robots.

De belangrijkste conclusie van de workshop van Gerald Schotman was: KIVI heeft genoeg kennis en kunde om bij te kunnen dragen aan maatschappelijke problemen.

Workshop Masi Mohammadi

Masi pakte de workshop concreet aan: ze wilde het hebben over empathie en wat dat betekent voor het ontwerpen van een woning, daarnaast wilde ze een concreet probleem tackelen. Dat probleem: hoe maak je een systeem dat voorkomt dat ouderen in huis vallen?

'Een empathisch huis' blijkt een lastig te vangen begrip waar veel ideeën bij naar boven drijven. Voor elkaar zorgen, in harmonie leven met je omgeving, anticiperen op het gedrag van de bewoner. Aansluiting zoeken met de sociale omgeving. Inlevingsvermogen.

Het definiëren van de term empathie was vooral een bruggetje om daarna wat concreter te brainstormen over het ontwerp van een vloer die valpartijen voorkomt. Daarbij merkte men terecht op dat er belangrijke onderliggende vragen zijn: 'waarom valt iemand?' en ‘hoe kun je de val voorkomen?’. De bestuursleden kwamen met interessante oplossingen, waaronder een adaptieve vloer. Ze dachten echter ook verder dan alleen de vloer. Zo had iemand het idee om een empathische rollator te bouwen, of een tuigje dat verbonden is aan rails in het plafond.

Hervatting Plenair Programma

Na de workshops was het tijd voor evaluatie en discussie en werd een aantal belangrijke punten aangekaart die te maken hebben met de (mogelijke) toekomst van KIVI, en mogelijkheden om maatschappelijk relevant te zijn en te blijven:

  1. Allereerst zou KIVI meer contact moeten leggen met (potentiele) partners, zoals: belangenorganisaties, internationale zusterorganisaties, opleidingsinstituten en scholen, ECN en TNO.
  2. Het leggen van verbindingen tussen vakdisciplines en de samenleving. Om relevant te zijn en een bijdrage te kunnen leveren is het belangrijk om open te staan voor veel verschillende visies. De KIVI-Chairs zijn hier mooie voorbeelden van.
  3. Het waarderen van technische helden verdient meer aandacht. In Nederland is heldenverering niet iets dat heel populair is, maar door de geschiedenis heen zijn er een aantal zeer markante en maatschappelijk relevante ingenieurs geweest waar lang niet iedereen van weet. Daar zou het KIVI meer aandacht aan kunnen geven, ook om toekomstige ingenieurs te laten zien wat er mogelijk is in de technische wereld.
  4. Ten slotte is het belangrijk om in de haarvaten van de maatschappij te kruipen. Als je alles en iedereen vervult van het idee dat techniek belangrijk, zo niet essentieel is voor een werkende harmonieuze en efficiënte maatschappij, zal men ook eerder het belang inzien van verenigingen zoals het KIVI.

 

Programma

 -  uur Inloop en registratie
 -  uur Opening en welkom door dagvoorzitters Jim Heirbaut en Marc Seijlhouwer
 -  uur STHO Project van het jaar
 -  uur Korte presentatie: Profilering aan de hand van content
 -  uur Inleiding door Masi Mohammadi
 -  uur Inleiding door Gerald Schotman
 -  uur Lunch
 -  uur Parallelle workshops Gerald Schotman & Masi Mohammadi
 -  uur Plenaire terugkoppeling door de dagvoorzitters
 -  uur Afsluiting door Gerald Schotman
 -  uur Borrel en filmhoekje