Geotechniek 2002, Special Geotechniek

LET OP: Van de jaargangen tot 2007 zijn - op een paar uitzonderingen na - alleen de abstracts beschikbaar. Vanaf 2007 is van ieder artikel ook een .pdf beschikbaar.

Toepassing Jetgroutwand bij bouwkuip IJ-tram Amsterdam

J. Maertens, P. de Vleeschauwer, J.P.G. Ramler, J.J. Sinke, A.E.C. van der Stoel, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 14

De bouwkuip van vak 14 van de in aanbouw zijnde IJ-tramtunnel te Amsterdam leverde een probleem op voor de aannemer. Dwars over de bouwkuip bevond zich namelijk een leidingstraat die niet mocht worden omgelegd. De bouwkuip moest zodoende onder de leidingstraat worden aangelegd. Op zeer inventieve wijze is ter plaatse van de leidingstraat gebruik gemaakt van een jetgroutwand. Het creatieve was vooral dat niet de groutkolommen maar de wapening als eerste werd geplaatst. Het resultaat is een bijzonder geslaagde toepassing van de jetgrouttechniek op Nederlandse bodem.

Funderingsaspecten parkeerkelders

J.W.R. Brouwer, H. v.d. Schaaf, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 20

In verband met nuttig ondergronds ruimtegebruik in dichtbevolkte gebieden is het tegenwoordig in de utiliteitsbouw een goede gewoonte elk nieuwbouwproject te voorzien van een parkeerkelder. De realisatie van parkeerkelders brengt specifieke geotechnische problemen met zich mee. Een speciaal project is de parkeerkelder van het Olympisch Stadion te Amsterdam. In verband met de hoge grondwaterstand is de kelder gebouwd volgens het polderprincipe, waarbij gebruik gemaakt is van waterafsluitende grondlagen. Tevens is voor een deel de bestaande vloer versterkt met Terra-compactpalen. In de kelder is een aantal proefpalen geïnstalleerd waarop proefbelastingen zijn uitgevoerd. Uit de resultaten van de proefbelastingen bleek een relatief hoog draagvermogen en een gunstig vervormingsgedrag. Gebleken is verder dat voornorm NEN 6745 niet goed bruikbaar is voor het bepalen van de bezwijktrekkracht.

De HSL-brug over het Hollandsch Diep

Minimale gronddeformaties voor een maximale functionaliteit

R.G. Schouten, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 36
De ondergrond van het Hollandsch Diep wordt gekenmerkt door een veenpakket van 8 meter dik. Bij de aanleg van een nieuwe Moerdijkbrug ten behoeve van de Hogesnelheidslijn Zuid worden funderingstechnisch uitzonderlijke eisen gesteld om de functionaliteit te garanderen. In het ontwerp zijn diverse berekeningen naast elkaar gelegd om met een zo groot mogelijke zekerheid een voorspelling te kunnen doen over de haalbaarheid van de eisen.

Trekpalenproef Roertunnel Rijksweg 73-Zuid

E.J. Aukema en F.J.M. Hoefsloot, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 44

De Roertunnel onder het Roerdal in de toekomstige Rijksweg 73-Zuid zal gedeeltelijk worden uitgevoerd met onderwaterbeton en trekpalen. Bij het ontwerp vormt onbekendheid met de zeer harde, grindige ondergrond een probleem. Als trekpalen lijken ankerpalen met groutinjectie uitvoeringstechnisch de beste mogelijkheden te bieden. Om de haalbaarheid te onderzoeken en de ontwerprisico's te verkleinen is een trekpalenproef uitgevoerd, waarbij drie typen ankerpalen (Leeuwankerpaal, Gewi-paal en Titan ankerpaal) zijn beproefd. Belangrijkste onderzoeksdoelen waren de uitvoerbaarheid (het op diepte komen en het groutproces) en het te ontlenen trekdraagvermogen. Na afloop van de proef zijn de palen weer uit de grond verwijderd zodat inspectie van de gevormde groutlichamen mogelijk was. Op basis van de proef lijkt het redelijk te veronderstellen dat voor in de grond gemaakte grondverdringende palen en/of palen met groutinjectie, reducties van de schachtwrijving conform NEN 6743 en CUR 2001-4 aan de pessimistische kant zijn.

Eureka, de Innovatieprijs voor de Geotechniek

Peter van den Berg en Frans Barends, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 58

Jaarlijks worden briljante, innovatieve ideeën op het vakgebied geotechniek beloond met de door GeoDelft, in samenwerking met KIvI geotechniek, ingestelde Eureka-prijs. Het zijn deze impulsen die de ontwikkelingen en vernieuwingen stimuleren. Het thema voor 2002 was 'innovatie in stedelijk gebied'. Uit een groot aantal inzendingen zijn vijf ideeën genomineerd. Deze worden in het artikel beschreven.

Bijzondere oplossingen bij nieuwbouw AZG Noordpunt te Groningen

O. Dijkstra, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 62

Bij de nieuwste uitbreiding van het Academisch Ziekenhuis Groningen is sprake van drie knelpunten:
- het maken van een grote 3-laags parkeerkelder zonder kelderbodem met een strenge lekkage-eis
- het voorkómen van schade aan de omgeving bij het maken van de diepe bouwputten
- het maken van een complexe constructie in een samendrukbare en sterk wisselende ondergrond.
Door de omvang van de parkeergarage af te stemmen op de aanwezigheid van de potkleilaag kon deze kelder zo groot mogelijk worden uitgevoerd zonder speciale afdichtvoorziening, hetgeen een aanzienlijke besparing betekende. Schade aan de omgeving werd voorkomen door het maken van een stijve grondkering en het beperken van de stijghoogteverlagingen in de omgeving. De complexe constructie werd mogelijk gemaakt door de fundering vijzelbaar uit te voeren: hiermee wordt voorkomen dat de toelaatbare rotaties worden overschreden.

Schadevrij inbrengen van damwanden met een schat aan ervaringen

G.J. Udink en B.R. Hemmen, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 72

Gezien de toenemende complexiteit en schaalvergroting van Funderingswerken in Nederland wordt het steeds belangrijker om uitvoeringservaring in de voorbereidende plan- en ontwerpfase te betrekken. De theoretische benadering met bijvoorbeeld een predictiebeschouwing naar de tril- en heibaarheid van stalen damwandprofielen heeft in den lande nog lang geen volledige ingang gevonden en levert soms ook te grote onzekerheden op. De Nederlandse Vereniging Aannemers Funderingswerken (NVAF) heeft samen met de Vereniging Promotie Stalen Damwand (PSD) een aantal jaren geleden het initiatief genomen om een richtlijn samen te stellen voor het schadevrij inbrengen van stalen damwanden in de gehele Nederlandse bodemopbouw. De publicatie 'Schadevrij installeren van stalen damwanden in Nederland' is op de Funderingsdag 2002 gepresenteerd. Tevens is medio 2002 het initiatief genomen om op systematische wijze uitvoeringservaringen van funderingswerken te verzamelen en op te slaan in een ervaringsdatabase, waarvan de werking eveneens op de Funderingsdag is gepresenteerd.

Betekenis van de Europese regelgeving voor de funderingstechniek

A.F. van Tol, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 80

Nu het er naar uitziet dat de Eurocodes op enige termijn de NEN-normen gaan vervangen, is het van belang dat bouwend Nederland en in het bijzonder de ontwerpers kennis nemen van de inhoud van de diverse Eurocodes. Na de verwachte goedkeuring door de Europese Normalisatie Commissie (CEN TC250, SC7) van EN 1997-1 (de officiële naam voor Eurocode 7, deel 1) wordt een een traject gestart om deze Europese norm in Nederland in te voeren. De op het eerste gezicht ingewikkeld lijkende veiligheidsaanpak blijkt bij toepassing mee te vallen en leidt uiteindelijk tot een werkbare aanpak, die vergelijkbaar is met de Nederlandse. De Nederlandse normcommissie moet nog wel kiezen voor één of meerdere ontwerpbenaderingen.

HSL op heipalen met hoge snelheid op hoogte

W.R. de Sitter, Special Geotechniek, oktober 2002, pagina 90

Voor de HSL-Zuid worden voorgespannen betonnen palen toegepast voor de kunstwerken bij kruisingen met wegen en vaarwegen. Aan de palen wordt de eis gesteld dat een technische levensduur van 100 jaar is gewaarborgd. Hieruit vloeien eisen voort aan het ontwerp, receptuur van het beton en aan de nabehandeling. In de methodiek van de levensduurbeschouwing zitten enkele 'verborgen' zekerheden, zodat de technische levensduur in de praktijk langer zijn zal dan de verlangde 100 jaar.