De Levende Stad

Na de lunch in het Theehuis Cruquius schoven 27 leden aan voor de lezing van Ir. Elma van Beek-Vlaanderen Oldenzeel over De Levende Stad.

Elma van Beek is stedenbouwkundige, onderzoeker en auteur. Na haar studie aan de TU Delft werkte zij bij verschillende adviesbureaus. Daar groeide haar behoefte om bij te dragen aan de nieuwe opgave voor het vakgebied van de ruimtelijke ordening waarbij zij een antwoord zoekt op vragen als:

·         In hoeverre werken wij aan een levende stad?

·         hoe innovatief is de bouw?

·         realiseren wij wel de juiste projecten?

Zij pleit voor een denkomslag. Intussen heeft zij haar eigen bureau en zet zij zich met veel enthousiasme in om duurzaamheid in het vakgebied te bevorderen.

De Levende Stad is een van de initiatieven van de huidige generatie stedenbouwkundigen om de nieuwe opgave vorm te geven want in de ruimtelijke ordening, de stedenbouw en de bouw is een trendbreuk zichtbaar. De tijd van kwantitatieve bouwopgaven, zoals de wederopbouw, de suburbanisatie en de Vinex-wijken blijkt eindig. Terugloop in de vraag is een van de oorzaken van de huidige crisis. Met het aantrekken van de economie zal die vraag niet meer in zijn aanvankelijke omvang terugkeren. Toenemende leegstand van kantoor- en bedrijfsruimten, een vastzittende woningmarkt en verkeersinfarcten zijn symptomen van een vakgebied dat aan een nieuwe fase toe is. Daarnaast is er de noodzaak om duurzamer te plannen en te bouwen vanuit een veranderend klimaat en toenemende schaarste aan fossiele brandstoffen en andere materialen. De nieuwe opgave, werken aan een levende stad is: Bouwen om waarde te creëren voor mensen en te voorzien in hun behoefte. Inspelen op veranderingen in de toekomst waarin de leefomgeving kan meegroeien met de ontwikkeling van mensen. Werken aan een gezonde stad, die flexibel genoeg is om mee te evolueren bij veranderingen in klimaat of leefstijl.

In het kort komt de filosofie van de Levende Stad op het volgende neer. Om een stad tot leven te wekken is het essentieel cyclische processen op gang te brengen en de traditionele lineaire benadering los te laten. De cycli spelen zich zowel in de ruimte en de tijd af als op het organisatorisch vlak. Van een projectgerichte benadering verschuift de focus dan naar het proces. Tijdens dit proces maken alle deelaspecten voor een ontwerp, tezamen met het werkelijke gebruik, inzichtelijk hoe een locatie functioneert. Zo dragen de voortdurende processen bij aan de evolutie van de stad en benadrukken zij dat onze maatschappij als levend systeem nooit af is en zich verder ontwikkelt in de toekomst. De filosofie van de Levende Stad brengt tevens samenhang in de sectorale maatregelen op het gebied van duurzaamheid en verbindt de verschillende milieuaspecten. Daarbij staat de behoefte van de mens in een levend stedelijk systeem centraal. Teneinde de theorie in praktijk te brengen is de stichting de Levende Stad opgericht. Het is  een netwerk van particulieren, professionals, bedrijven en stichtingen, verenigingen en instituten zoals overheden en onderzoeksinstellingen. Via lezingen, workshops, netwerkbijeenkomsten, excursies en de website worden kennis en ervaringen uitgewisseld.

Na de lezing werd ruim gebruikgemaakt van de gelegenheid tot het stellen van vragen.