KIVI stuurde onderstaande mail op 7 mei 2020 aan de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Geachte leden van de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI) heeft met instemming kennisgenomen van de woensdag 6 mei door de regering aangekondigde maatregelen en versoepelingen van het beleid om de coronacrisis te bestrijden. De intelligente lockdown heeft gewerkt en maakt een gefaseerde terugkeer naar een normale situatie mogelijk, mits heldere opties beschikbaar blijven om een eventuele tweede golf snel in te dammen.

KIVI heeft echter zorgen over de beschikbaarheid van middelen om in deze controlefase een tweede golf te zien aankomen en te kunnen verwerken. Hardrijdend en zonder rem navigeren op de achteruitkijkspiegel vereist meer risicobeperkende maatregelen dan het uitvoeren van normaal beleid. Alle middelen om toch goed te kunnen sturen en de gevolgen van stuurfouten te kunnen bijstellen zijn daarbij nodig. De indruk bestaat echter dat de regering zich toelegt op het principe van just-in-time en just-enough van op zich goede maatregelen. Dat is naar onze mening in deze situatie onvoldoende.

Ingenieurs helpen graag
Meer dan 500 ingenieurs van onze beroepsvereniging, werkzaam bij honderden universiteiten, bedrijven en overheidsorganisaties staan klaar om vanuit hun specifieke expertise te helpen om deze crisis op te lossen. Technische oplossingen om de 1,5m samenleving beter mogelijk te maken, testen, tracen en beschermingsmiddelen horen daarbij.

Tracing App
De aangekondigde tracing-app voor digitale ondersteuning van contactonderzoek is er nog niet. De brief van VWS geeft aan dat er een taskforce is die vooral uit vertegenwoordigers van de virologische sector bestaat. Verder worden deskundigen van het AP en NCSC betrokken. Allen geen App- of protocol-ontwikkelaars, noch open source of bluetooth deskundigen. Onze antennes in de technische omgeving geven aan dat de noodzakelijke technisch deskundigen niet betrokken zijn. Niet de GACT en DP^3T specialisten van o.a. de TU Delft en CWI, noch de bluetooth specialisten van o.a. de Universiteit Twente of epidemiologische ICT-deskundigen van o.a. de hogeschool Windesheim.
Zoals wij eerder adviseerden is een goede aansluiting met technische top-deskundigen, maar ook maatschappelijke organisaties gewenst.  

Medische mondmaskers
Wij blijven voortdurend signalen ontvangen dat de beschikbaarheid voor organisaties die medische en FFP2 mondkapjes moeten gebruiken onvoldoende blijft, ondanks de bevestigingen van voldoende leverings- beschikbaarheid aan uw Kamer op 28 april. Mogelijk wordt dit veroorzaakt door onvoldoende aansluiting met het LCH. Het lijkt dat de behoefte van ziekenhuizen verder zal stijgen als de reguliere zorg weer wordt opgeschaald en buiten corona-afdelingen ook met mondkapjes moet worden gewerkt. Tekorten zijn dus kennelijk niet voldoende weggenomen, maar lopen mogelijk zelfs verder op.
Een beter zicht op de werkelijke vraag is gewenst, zodat nieuwe en bestaande producenten daar beter op kunnen inspelen. Goede afspraken met lokale producenten zijn daarbij van belang.

Mondmaskers in de openbare ruimte
Het RIVM geeft aan dat bewijs van geschiktheid van mondmaskers in de openbare ruimte ontbreekt. Dat hebben wij ook vastgesteld. Vrijwel alle bekende onderzoeken richten zich op mate van bescherming door mondmaskers tegen inademing van het virus. Voor de openbare ruimte is beperking van de transmissie van virussen door uitademing wellicht veel meer van belang. Dan wordt voorkomen dat virussen die licht-zieke mensen uitademen in de omgevingslucht terechtkomen.
KIVI stimuleert op dit moment versneld onderzoek naar de mate waarin eenvoudige mondmaskers de uitstoot van virus in druppel of aerosolvorm door een ziek persoon tegengaan. Als de juiste materialen worden gebruikt kunnen mondkapjes wellicht effectiever zijn dan nu het geval lijkt te zijn. 

Daarnaast zouden ook mondkapjes voor gebruik door het publiek en professioneel gebruik buiten de zorg aan minimale eisen moeten voldoen. In Frankrijk zijn daarvoor de afgelopen weken kwaliteitsvoorschriften opgesteld en bij het Institut Français du Textile et de l’Habillement (IFTH) een keuringsorganisatie opgezet om de kwaliteit van series van meer dan 5000 stuks te controleren. Daardoor wordt een minimaal beschermingsniveau gegarandeerd. Het lijkt ons gewenst ook in Nederland een minimaal kwaliteitsniveau vast te stellen en door grotere leveranciers te laten garanderen.

Testen
Voor testen zijn er antigeen en PCR testen. PCR testen geven aan of iemand ziek is. De regering geeft aan dat er per 1 juli vermoedelijk 30.000 testen per dag gedaan kunnen worden. Het is ons onduidelijk op welke berekening en welke aannames de behoefte is gebaseerd en hoe het aantal van 30.000 zich daartoe verhoudt. Wij menen dat dit aantal bij een tweede golf van besmettingen en/of massaal gebruik van een contact tracing app onvoldoende zou kunnen zijn. Zeker als bij gebruik van een tracing app de reden voor testen verandert van het hebben van “ziekteverschijnselen” in “contact gehad met iemand die COVID-19 heeft gekregen”.

De gezant gaf op 28 april aan blij te zijn met alle voorstellen die meer of andere testen zou kunnen aanbieden. Op een via KIVI naar voren gebracht serieus voorstel voor enige tienduizenden tests per dag werd echter geen reactie ontvangen. 

 

Als u vragen heeft over deze onderwerpen hoor ik die graag.

Koninklijk Instituut van Ingenieurs
Hoofdbestuur
E: jan.wind@kivi.nl
T: +31 71 7113973
M:+31 6 23502003

550 KIVI ingenieurs staan klaar om te helpen bij de bestrijding van de coronacrisis. Ga naar www.kivi.nl/corona  
Ben je ingenieur en wil je ook meehelpen? Word lid.