Fabrieksschoorstenen in Nederland

Het bestuur van de KIVI afdeling Geschiedenis der Techniek heeft het genoegen u uit te nodigen tot het bijwonen van een voordracht (die zoals gebruikelijk in samenwerking met de vereniging Histechnica wordt georganiseerd):
Fabrieksschoorstenen in Nederland.

Samenvatting van de voordracht:
In mei 1984 werd de schoorsteen van Zuivelfabriek Salland uit 1928 gesloopt, soms haalden vallende schoorstenen het nieuws, meestal niet, heel gebruikelijk in die jaren. Deze schoorsteen werd echter de start voor een onderzoek naar schoorstenen uit 1928.
Van één jaar, 1928 en één bedrijf, De Ridder, breidde het speuren zich uit tot steeds breder onderzoek om te resulteren in een landelijke studie naar het fenomeen fabrieksschoorstenen in al haar facetten. Barnard richtte de stichting fabrieksschoorstenen op STIF, www.stif.nl wat een instrument werd om brede belangstelling en daarmee behoud van bijzondere schoorstenen na te streven. De stichting geeft twee keer per jaar een nieuwsbrief uit.

In opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed werd een overzicht gemaakt van Nederlands belangrijkste schoorstenen. Er bestond op dit gebied alleen een technisch handboek uit 1923 dus voor alle facetten van het onderzoek moest Barnard zelf de kaders bepalen. Na 30 jaar onderzoek zijn de resultaten gebundeld in het 462 pagina’s tellend boek “Fabrieksschoorstenen in Nederland” met 800 illustraties. In meerdere recensies van het afgelopen jaar wordt het boek als het standaardwerk op dit gebied genoemd.

In de voordracht met PowerPointpresentatie kunt u kennismaken met de vele facetten van het boek, van de ontwikkeling van de schoorsteenbouw vanaf 1775, via de massale sloop, tot museale verplaatsing van schoorstenen. Van functioneel vierkant tot versiering met namen en mozaïeken. Over de bedrijven die schoorstenen bouwden en de gebruikte materialen. Van de 11 000 die er waren naar de 600 die nu nog resteren.
Het boek werd in 2017 mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhardfonds. Van de 1 000 exemplaren zijn er al 815 in omloop. De aanwezigen krijgen de mogelijkheid het boek tegen gereduceerde prijs aan te kopen (€ 30,- i.p.v. normaal € 35,-).

Aan het bijwonen van de voordracht zijn geen kosten verbonden. U bent, zoals gebruikelijk met uw introducés van harte welkom. Belangstellenden worden (met nadruk) verzocht zich aan te melden uiterlijk zaterdag 6 oktober a.s. via de KIVI website of per e-mail pthlmvanwoerkom@gmail.com.
 

Spreker(s)

De heer Arjan Barnard, Stichting Fabrieksschoorstenen STIF:

Arie Johannes Barnard (Arjan) werd geboren op 23 april 1956 te Hardenberg. Na de middelbare school studeerde hij voor uurwerkmaker aan de Vakschool Schoonhoven en behaalde tevens het juweliersdiploma. Vanaf 1983 werkzaam in het uit 1953 stammende juweliersbedrijf opgericht door zijn vader. Sinds 2013 ook part-time docent uurwerkmaken aan de Vakschool Schoonhoven.
Hij ontwikkelde vanaf 1984 een grote belangstelling voor het industrieel erfgoed in het algemeen en voor de fabrieksschoorsteen in het bijzonder. Hij was vele jaren bestuurslid van de Federatie Industrieel Erfgoed Nederland (FIEN) en is sinds 1997 oprichter en voorzitter van de stichting Fabrieksschoorstenen (STIF) www.stif.nl . Hij deed sinds 1984 onderzoek naar bouw en bouwers van fabrieksschoorstenen in Nederland wat leidde tot de publicatie in 2017 van het boek “Fabrieksschoorstenen in Nederland”, de eerste publiekspublicatie sinds 1923 over dit onderwerp. Wel verschenen er eerder enkele specifieke deelstudies van mede schoorsteenonderzoeker Pierre Geelen over dit onderwerp.
 

Locatie

Science Centre van de TU Delft

Mijnbouwstraat 120, 2628 RX Delft

Organisator

Geschiedenis der Techniek

Vereniging Histechnica

Naam en contactgegevens voor informatie

Paul van Woerkom

ptlmvanwoerkom@gmail.com