Betekenis van een fout model

Activiteiten met mogelijk (zeer) grote ongevallen vergen (zeer) kleine kansen. Modellering van dat soort zeldzame verschijnselen is een uitdaging en de juistheid staat snel ter discussie. Te weinig draagvlak houdt nieuwe activiteiten onnodig tegen, levert onverklaarbare verschillen in regulering, geeft grote onrust na een ongeval, en zorgt voor buitenproportionele voorzorgsmaatregelen. Gebruik van de ondergrond na de Groningse aardbevingsproblematiek is een actueel voorbeeld.

De lezing van ons KIVI-lid Johan de Knijff gaat over onzekerheid van het model zelf. Het valt niet mee gebrek aan kennis in een risico-analyse te kwantificeren, in contrast met de goed gevulde gereedschapskist voor waarneembare verschijnselen. Als illustratie verrassingen bij LNG-tanks:  het duurde een halve eeuw voordat een speciaal maar catastrofaal falen van de opslag voldoende duidelijk was voor adequate maatregelen. Modelonzekerheid zet zo een grens op kleine kansen en daarmee op de bruikbaarheid. Bij bestaande, maar helemaal voor toekomstige situaties. Zo zijn geïnduceerde aardbevingen een nieuw risico bij aardwarmte in ... Zuid-Holland.

Bedenk dat in Nederland een model moet kunnen werken met waarden zo laag als eens per miljoen jaar, een veel voorkomende grenswaarde en niet eens het laagst gebruikte getal in risico-analyses. Casussen met grote spanning tussen kanswens en modelvertrouwen liggen dan ook voor het oprapen. Daaruit zal ik putten om te eindigen met enkele ontwikkelingen uit het risicoveld naar gekwantificeerd modelvertrouwen. De toehoorders kunnen dan per voorbeeld beoordelen of de kans op een fout model adequaat is afgehandeld. En hopelijk iets meer bewust zijn geworden van risicobeheer dat alleen op papier bestaat.

SPREKER
Johan de Knijff is afgestudeerd op risico's van grootschalige ongevallen, vanaf 1996 werkzaam als zelfstandig adviseur bij uitvoering van risico-analyses, en onderzoek blijven doen naar risicobegrippen in de praktijk. Meer informatie is te vinden op https://sites.google.com/site/ejestro/, waaronder een bijdrage aan het risico-instrumentarium tegen stagnerend beheer uit "De Ingenieur".

De borrel vangt aan om 18:00 uur aan en de maaltijd volgt stipt om 19:00 uur, waarna de lezing om 20:00 uur kan starten.

Verdere informatie of aanmelden kan via: kringrotterdam@kivi.nl

Let op: een betaallink ter voldoening van de deelnamekosten wordt van tevoren toegestuurd.