De vraag naar digitale connectiviteit blijft groeien en daarvoor is de aanleg van nieuwe netwerken zoals 5G essentieel. Voor 5G zijn verschillende nieuwe frequenties nodig, zoals die in de 3,5 Gigahertz band. Een deel daarvan is echter op dit moment al in gebruik bij o.a. het interceptiestation (grondstation Inlichtingendiensten) voor satellietcommunicatie, welke staat in het Friese Burum. Om zowel onze nationale veiligheid als overal een optimaal 5G-netwerk te garanderen, heeft staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) vandaag namens het kabinet bekend gemaakt dat verplaatsing van dit station naar het buitenland noodzakelijk lijkt, omdat het kabinet wil dat Nederland het beste mobiele internet van Europa houdt.
Het afluisterpark in Burum, in Friesland, wordt gebruikt om satellietcommunicatie te onderscheppen voor de inlichtingendiensten AIVD en MIVD. De schotels maken gebruik van dezelfde frequentie (de 3,5 GHz-band) als het 5G-netwerk, dit park kan het snelle telecommunicatienetwerk voor consumenten in de weg staan.
Volgens TNO is boven de denkbeeldige lijn Amsterdam – Zwolle de 3,5 GHz band volledig in gebruik voor het satellietcommunicatie interceptiestation van de inlichtingendiensten in Burum.
Ook heeft TNO geconstateerd in een rapport, welke in opdracht van de betrokken ministeries (BZK, Defensie en EZK) is opgesteld, dat het onmogelijk is om gezamenlijk gebruik te maken van de 3,5 GHz-band in Noord-Nederland, zonder invloed op de nationale veiligheid enerzijds of het volledig kunnen benutten van 5G anderzijds.
Het Agentschap Telecom (AT) geeft aan dat op dit moment in Nederland 154 lokale vergunningen op deze frequentieband zijn verleend, bijvoorbeeld voor toepassing van eigen draadloze communicatietechnieken binnen bedrijven. Deze lopen tot en met 2022 of 2026.
Het Agentschap Telecom (AT) heeft als vergunningverlener- en beheerder aangegeven, dat door het doen van aanpassingen in het frequentiegebruik een groot deel van de bandbreedte al in september 2022 ter beschikking kan worden gesteld om via een veiling 5G te gaan aanbieden an de markt. Het AT geeft twvens aan dat ook na 2026 een deel van de band beschikbaar dienen te worden gehouden voor (lokale) bedrijfstoepassingen.
De 28 EU-landen hebben afgelopen voorjaar (2018) vastgelegd, dat overal in Europa de 3,5 Gigahertz (GHz) frequentieband beschikbaar zal worden gesteld voor het aanbieden van algemene mobiele communicatie aan consumenten en bedrijven via het 5G netwerk.
Waar de afluisterschotels heen gaan is nog niet bekend. Keijzer schrijft dat er de komende tijd zal worden gezocht naar een oplossing. Wel lijkt vast te staan dat de locatie in het buitenland zal zijn. Dit betekent dat er met het land waar de schotels komen te staan een speciaal verdrag moet worden gesloten.
Staatssecretaris Keijzer schrijft dat een special envoy - een speciale afgevaardigde - met ervaring in de inlichtingenwereld bij buitenlandse partners op zoek gaat naar draagvlak voor de verplaatsing. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2019 moet duidelijkheid zijn over de haalbaarheid van het plan.
Lees verder "Co-existentie van 5G mobiele netwerken met C-band satelliet interceptie in Burum" van het AT en de "kamer brief over de toekomst van 5G".