Op weg naar aardgasvrije buurten

De sheets van de presentatie alsmede de vragen/antwoorden zijn te vinden onder 'Documenten' (rechtsonder)

Hoe krijgen we buurten van het aardgas af?

Sinds het Parijsakkoord in 2015 heeft Nederland niet stil gezeten op het gebied van de energietransitie. Het doel is om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden celcius. In 2019 zijn door ruim 75 partijen in het Nationaal Klimaatakkoord afspraken gemaakt over de reductie van de uitstoot van broeikasgassen met 49% in 2030 en 95% in 2050. De opgave is verdeeld over de sectoren Industrie, Transport, Landbouw, Elektriciteit en Gebouwde Omgeving.

Opdracht aan gemeenten

De vraag naar warmte in de gebouwde omgeving zorgt voor 13% van onze totale CO₂-uitstoot. Gemeenten hebben de regie gekregen in de grootscheepse verbouwing van de gebouwde omgeving. Hierbij moeten 1,5 miljoen woningen zijn verduurzaamd in 2030 en is het aardgasgebruik in 2050 tot nul gereduceerd.

Voor een gemeente als Apeldoorn betekent deze opgave dat er een duurzame oplossing moet komen voor ruim 71.000 woningen en 9.200 winkels, scholen en andere gebouwen, voor het koken, voor ruimteverwarming en voor warm tapwater.

Route voor gemeenten

In 2021 moeten alle 352 gemeenten een Transitievisie Warmte vaststellen waarin staat hoe zij dit de komende decennia vormgegeven. Deze visie geeft inzicht in technische mogelijkheden, planning en prioritering en over de rol van de gemeente en haar partners. Participatie van bewoners vormt een integraal onderdeel van alle processen in de energietransitie.

Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft voor alle 16.000 buurten in Nederland een startanalyse opgesteld met behulp van het Vesta MAIS model. Hierin staat een technisch-economische vergelijking van vijf aardgasvrij strategieën met twintig varianten. Apeldoorn heeft deze startanalyse verrijkt met eigen informatie over vijvers als bron voor aquathermie en met een uitgebreide inventarisatie van restwarmtebronnen.

Theo van Es is Senior adviseur Energietransitie bij de gemeente Apeldoorn en is intensief betrokken bij de totstandkoming van de Transitievisie Warmte. Ook werkt hij mee aan aardgasvrijtrajecten in vier Wijken van de Toekomst. Deze wijken zijn pilotprojecten.

Oplossingen voor Apeldoorn

Theo vertelt over het proces dat wordt doorlopen om te komen tot een Transitievisie Warmte en over de latere uitwerking in Wijkuitvoeringsplannen. De huidige en toekomstige beschikbaarheid van warmtebronnen en de technische mogelijkheden om deze efficiënt te benutten zijn hierbij cruciale ingrediënten. Betaalbaarheid en de acceptatie van oplossingen door bewoners en gebouweigenaren zijn van doorslaggevend belang.

De oplossingen die gekozen worden voor de 95 buurten in Apeldoorn hebben invloed op de benodigde capaciteit van het elektriciteitsnetwerk, op de wenselijkheid om het gasnetwerk in stand te houden en op de eventuele noodzaak van extra windturbines en zonneparken om warmtepompen van elektriciteit te voorzien.

Het kan nog 5 tot 30 jaar duren voordat de aardgaskraan in een buurt daadwerkelijk wordt dichtgedraaid. In de tussenliggende periode is het zeer wenselijk als gebouweigenaren alvast isolatiemaatregelen treffen op natuurlijke momenten om zich zo voor te bereiden op aardgasvrij.

Omdat de adviezen hierover per buurt kunnen verschillen, wordt er gewerkt aan een brede isolatiestrategie voor de gemeente, die wordt opgenomen in de Transitievisie Warmte.

Deelname is gratis. Aanmelden via de KIVI website. De link voor deelname wordt bij aanmelding toegestuurd.